Historia datowań radiowęglowych w Polsce Home 14C
Większość materiałów od Jerzego Mościckiego, inne od prof. Wasylikowej i innych osób, i oczywiście z Gliwic.
Włodzimierz Mościcki (1911-1977), zdjęcie z młodości
Wspomnienie o profesorze, autorstwa prof. Andrzeja Zastawnego, Postępy Fizyki, 1978, str. 1, 2, 3, 4.
Życiorys profesora, autorstwa Krystyna Kozłowskiego z Politechniki Gdańskiej.
Ocena własnej działalności, Dr Włodzimierz Mościcki Doc. na I Katedrze Fiz.P.G.
Przy aparaturze w Gdańsku, w Laboratorium Geochronologii Bezwzględnej, zlokalizowanym w budynku Wyższej Szkoły Pedagogicznej (obecnie Uniwersytet), przy ul. Sobieskiego, rok około 1962. Stanowisko licznikowe jest za plecami Profesora.
Zdjęcie i opis wg prof. A. Zastawnego.
Idąc od lewej strony zdjęcia, pierwsze dwa urządzenia stające jedno na
drugim, to stabilizator napięcia sieciowego (dolny) i precyzyjny
autotransformator, z którego podawano napięcie na pierwotne uzwojenie
transformatora wysoko-napięciowego. Napięcie to mierzono precyzyjnym
woltomierzem. Za tymi urządzeniami, czyli na zdjęciu jeszcze bardziej w lewo
(niewidoczne) stał pozyskany z demobilu wojskowego niemiecki zasilacz do
radaru, służący jako zasilacz wysokiego napięcia. Ostatecznie wysokie
napięcie było mierzone woltomierzem elektrostatycznym, którego fragment
widać na wierzchu osłony materiałowej zespołu licznikowego. W drewnianym
stojaku obok opisanych urządzeń była aparatura elektroniczna (oczywiście
lampowa), zaprojektowana, wykonana i serwisowana przez mgr. inż. Adama
Brodzikowskiego, absolwenta Wydziału Łączności PG. Wystająca tuba, to
kineskop, na którym wizualizowano impulsy z licznika głównego (L1). W
"szafie" między opisanym stojakiem i zespołem licznikowym jest u góry
zasilacz wysokiego napięcia do liczników GM osłon, a w dolnej części
najpierw był zestaw ogniw galwanicznych połączonych w
szeregowy stos do wysokiego napięcia, zasilającego licznik główny; bo taki
wariant zasilania wysokim napięciem był przez pewien czas testowany i
stosowany. Potem był tam zaprojektowany i wykonany przez A. Zastawnego
stabilizator wysokiego napięcia, pracujący na wysoko-napięciowej (przeszło
10 kV) triodzie lampowej.
Praca magisterska prof. Zastawnego, rok 1960.
strona tytułowa,
opis licznika.
Prof. Zastawny : Była ona istotną w budowie
laboratorium w Gdańsku. W pracy skonstruowano zespół licznikowy. Nie
odzwierciedla tego tytuł pracy, ponieważ promotor - Mościcki na etapie
formułowania pracy nie liczył się z tak dalekim postępem. Dla Mościckiego,
wtedy, sprawą pierwszą i kluczową było wyjaśnienie, czy i jakie tworzywa
sztuczne będzie można zastosować w konstrukcji liczników G-M
argonowo-alkoholowych i licznika proporcjonalnego z CO2 (plexi, polistyren
jakieś inne no i przede wszystkim żywica epoksydowa - materiał zupełnie nowy
kupowany w Szwajcarii). Tego zagadnienia dotyczy tytuł pracy. Było to
badanie charakterystyk liczników w funkcji czasu (kilka miesięcy). Drugie
zdjęcie z pracy pokazuje, że faktycznie konstrukcja zespołu też była w
pracy. Ten zespół licznikowy pracuje do dzisiaj w Gliwicach z symbolem
"L1". Jest to pewnie najdłużej pracująca aparatura fizyczna w Polsce, a może
i w świecie.
O rozwoju laboratorium w latach sześćdziesiątych wiele mówią publikacje z tych lat, dostępne na stronie prof. A. Zastawnego, (patrz Science), ...
... w szczególności artykuł: Apparatus used in the Laboratory of Absolute Geochronology for determining the age of samples by the C-14 procedure
(pdf).
1959. Od lewej: Wł. Mościcki, ?, Svend Jorgensen, Bu, Ingrid Sorensen, Vent Fredskild, Troel-Smith i Henrik Tauber - kierownik
National Museum, Department of Natural Sciences,
Carbon-14 Dating Laboratory, Ny Vestergade 10, Copenhagen K, Denmark
(zdjęcia autorki zdjęcia z tamtego czasu)
Cytowania prof, Mościckiego w tej
książce (1961), wypożyczonej mi przez prof. Sławomira Żurka
1982(?), Mieczysław Pazdur (1946-1995), Latoszyn k. Dębicy, Wisłoka, czarne dęby (więcej zdjęć)
Spis publikacji prof. M. Pazdura w Radiocarbon'ie
1980, protokoły z datowań, udostepnione przez prof. Kazimierza Szczepanka
(więcej dokumentów)
1985(?), impulsy z licznika
Gliwice 1992
Poniższe zdjęcie od AM
Rudy 1995 (otrzymane od AM), więcej zdjeć
2004, 18 maja, Konferencja, Ustroń
2004, 16 października, Konferencja Problemy metodyczne interpretacji dat radiowęglowych,
Uniwersytet Rzeszowski, Instytut Archeologii
(więcej zdjęć)
2005, 22 października, 10-ta rocznica śmierci Prof. Mieczysława Pazdura, Gliwice (więcej zdjęć)
2007 12 14, PAU, Komisja Paleogeografii Czwartorzędu
Adam Walanus, Czy potrzebny jest wiek konwencjonalny 14C?
Tomasz Goslar, Jak podawać wynik datowania 14C? Dogmat i rozsądek.
D.J. Michczyńska, A. Michczyński, A. Pazdur i L. Starkel, Kalendarzowe wartości granic chronostratygraficznych dla terenu Polski.
Marek Krąpiec, Dendrochronologia - datowanie absolutne i względne.
2010 03 12, PAU, Komisja Paleogeografii Czwartorzędu, Marek Krąpiec i inni [...].
2010 06 10, Gliwice, pogrzeb prof. Andrzeja Zastawnego
[...].
2011 10 04, 100-lecie urodzin Prof. Włodzimierza Mościckiego